خواص مورد
گیاه مورد به صورت درختچهای است که ارتفاع آن تا ۵/۴ متر میرسد. این درختچه همیشه سبز بوده و دارای برگهای بیضی نوکتیز به طول حداکثر ۴ سانتیمتر و عرض تا ۱ سانتیمتر، بدون دندانه، چرمی و به رنگ سبز تیره میباشد که به طور متقابل بر روی ساقه قرار میگیرند و معطرند.
گلها سفیدرنگ و زیبا و دارای عطر خاصی هستند که آنها هم به طور متقابل و با دمگلی در محل اتصال برگها روی ساقه قرار دارند. پرچمهای گل به تعداد زیاد و با پایهای بلند به صورت دستهای بزرگ بر روی جام گل خودنمایی میکنند و زیبایی خاصی به گلها میبخشند.
میوه هستهای مورد، کروی یا تخممرغی به اندازه نخود و به رنگ آبی مایل به سیاه یا سیاه است که طعم گس و رزینی دارد. پوست ساقه مورد که به صورت تکههایی از آن جدا میشود، معطر است. بر روی ساقه برجستگیهایی به نام گال وجود دارد. با اینکه مورد همیشه سبز میباشد، به پرورش آن توجه بسیاری میشود. منطقه پراکنش آن نواحی مدیترانه، آسیا و ایران است.
منجیل، هرزویل، خرمآباد، گیلانغرب، نواحی بختیاری، کرمان، کازرون، مهارلو، اطراف شیراز، تبریز، سروستان، فسا، لار، بندرعباس، نقاطی از بلوچستان، خراسان و غیره از مناطق رویش این گیاه در ایران هستند. قسمتهای مورد استفاده خوراکی و دارویی مورد میوه، گل، گال و برگ آن است.
تاریخچه
بر اساس کتاب گیاهان دارویی مرحوم دکتر زرگری، درختچه مورد از زمان باستان برای ایرانیان آشنا بوده است. بعضی ملل، از جمله یونانیان، برای این گیاه احترام خاصی قائل بودهاند. یونانیان مورد را سمبل جوانی و زیبایی میدانستند و برای نوعروسان تاجی از آن درست میکردند که به علت پایداری برگ مورد، نشانه عشق ماندگار و ابدی زن و شوهر بوده است. همچنین از تاج مورد در موفقیتها، افتخارات و یا فتوحات استفاده میشده است.
از قدیم برگ مورد را به عنوان ماده ضدعفونیکننده مورد استفاده قرار میدادند. از میوه آن جهت التیام زخمها و خونریزیها بهره میجستند. میوههای تازه به عنوان مقوی معده و ادرارآور مورد استفاده قرار میگرفتند.
در قرون وسطی استفاده چندانی از مورد به عنوان دارو نمیشد و از قرن ۱۶ میلادی به بعد که این گیاه به طور علمی مورد مطالعه قرار گرفت، استفاده از آن به عنوان مقوی معده، رفع ورم روده و اسهال خونی در بین مردم رایج شد.
ثبت ديدگاه